1. Wyrok TSUE z dnia 10 czerwca 2021r. w sprawach połączonych C-776/19 i C-782/19 (Sprawy przeciwko BNP Paribas Personal Finance SA)

 Trybunał wypowiedział się w kwestii wykładni Dyrektywy Rady 93/13/ EWG  z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, w szczególności w kontekście przedawnienia roszczeń.

Po pierwsze, Trybunał uznał, iż możliwość podniesienia zarzutu nieuczciwego charakteru postanowienia umownego nie może podlegać terminowi przedawnienia. Początek biegu terminu przedawnienia nie może  uniemożliwić obrony konsumentowi, który nie ma wiedzy o nieuczciwych postanowieniach zawartych w umowie. W związku z tym, powództwo wniesione przez konsumenta domagającego się stwierdzenia nieuczciwych warunków umownych, nie powinno podlegać terminowi przedawnienia.

Dodatkowo, podkreślone zostało, iż ciężar dowodu w zakresie prostego i zrozumiałego charakteru warunku umownego nie może obciążać konsumenta.

Stanowisko TSUE jest zatem korzystne dla kredytobiorców broniących się przed zarzutami przedawnienia roszczenia o zwrot świadczenia nienależnego.

2. Wyrok TSUE z dnia 29 kwietnia 2021r. C-19/20 (pytania prejudycjalne Sądu Okręgowego w Gdańsku)

W odpowiedzi na pięć pytań, które zadał Sąd Okręgowy w Gdańsku, TSUE potwierdził, iż  sąd krajowy jest właściwy w kwestii stwierdzenia występowania nieuczciwego charakteru w warunkach umowy, nawet jeśli  warunki te zostały  zmienione w drodze aneksu przez strony. Ponadto, nieuczciwe elementy warunków umowy zawartej pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem może usunąć jedynie sąd krajowy, a wykreślenie takich elementów warunków umowy nie może spowodować zmiany w ich istocie. Prawo krajowe określa również od jakiego momentu stwierdzenie nieważności umowy wywołuje skutki. Trybunał podniósł także istotę zapewniania ochrony zagwarantowanej konsumentom w przepisach Dyrektywy Rady 93/13/EWG. W sytuacji, w której zostanie stwierdzony nieuczciwy charaktery warunków umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, sąd krajowy jest zobowiązany do poinformowania konsumenta o konsekwencjach prawnych, jakie pociąga za sobą stwierdzenie nieważności takiej umowy.

3. Wyrok TSUE z dnia 18 listopada 2021 w sprawie C 212/21 (pytanie prejudycjalne Sądu Rejonowego dla Warszawy ? Woli w Warszawie)

W kolejnym orzeczeniu przyznającym rację konsumentom w sprawach frankowych Trybunał orzekł, iż treść klauzuli indeksacyjnej umowy kredytu powinna umożliwiać rozumienie sposobu ustalania kursu wymiany waluty obcej za pomocą jasnych, precyzyjnych oraz zrozumiałych kryteriów, tak, aby konsument miał możliwość w każdej chwili samodzielnie ustalić kurs wymiany stosowany przez przedsiębiorcę.

TSUE stanął również na stanowisku, iż  ?artykuły 5 i 6 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że stoją na przeszkodzie temu, by sąd krajowy, który stwierdził nieuczciwy charakter warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem w rozumieniu art. 3 ust. 1 tej dyrektywy, dokonał wykładni tego warunku w celu złagodzenia jego nieuczciwego charakteru, nawet jeśli taka wykładnia odpowiadałby wspólnej woli stron?.

4.  Postanowienie TSUE z dnia 10 czerwca 2021 w sprawie C-198/20 (pytanie prejudycjalne Sądu Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie)

 W postanowieniu z dnia 10 czerwca 2021r Trybunał podkreślił, iż pojęcie konsumenta ma charakter obiektywny i niezależnie od konkretnego zasobu wiedzy, jaki może mieć dana osoba oraz od posiadanych przez nią w rzeczywistości informacji. Trybunał przypomniał, że konsument znajduje się w słabszej pozycji niż przedsiębiorca.  W konsekwencji, sąd jest zobowiązany do zbadania nieuczciwego charakteru warunków umowy niezależnie od zachowania danego konsumenta.

5. Wyrok TSUE z dnia 22 kwietnia 2021 r. w sprawie sygn. akt C-485/19 (pytanie prejudycjalne (Sąd Okręgowy w Preszowie, Słowacja)

 Ważny wyrok Trybunału dotyczący rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia roszczeń konsumentów o zwrot kwot uiszczonych na podstawie nieuczciwych umów.  Trybunał orzekł, że zasadę skuteczności należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie krajowemu uregulowaniu przewidującemu, że wytoczone przez konsumenta powództwo o zwrot kwot nienależnie wypłaconych na podstawie nieuczciwych warunków umownych w rozumieniu dyrektywy 93/13 lub warunków sprzecznych z wymogami dyrektywy 2008/48 podlega trzyletniemu terminowi przedawnienia rozpoczynającemu bieg w dniu, w którym nastąpiło bezpodstawne wzbogacenie.