Z dniem 1 stycznia 2019 r. wejdą w życie przepisy, zgodnie z którymi Prezes UOKIK będzie mógł nałożyć karę pieniężną na osobę zarządzającą przedsiębiorstwem w razie umieszczania przez przedsiębiorcę niedozwolonych postanowień umownych we wzorcach umów zawieranych z konsumentami lub stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
29 listopada 2018 r. Prezydent RP podpisał ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz.U. z 2018 r. poz. 2243). Ustawa ta wprowadza zmiany m.in. do ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.
Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów, zakazane jest stosowanie we wzorcach umów zawieranych z konsumentami niedozwolonych postanowień umownych. Zakazane jest również stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, przez co rozumie się w szczególności:
- naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji;
- nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji;
- proponowanie konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają potrzebom tych konsumentów.
Obecnie, w razie naruszenia powyższych zakazów, Prezes UOKIK może nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.
Po 1 stycznia 2019 r. Prezes UOKIK będzie mógł również nałożyć karę pieniężną w wysokości do 2 000 000 zł na osobę zarządzającą, jeżeli osoba ta, w ramach sprawowania swojej funkcji w czasie trwania stwierdzonego naruszenia, umyślnie dopuściła przez swoje działanie lub zaniechanie do naruszenia przez przedsiębiorcę powyżej opisanych zakazów. W przypadku poszczególnych grup przedsiębiorców związanych z rynkiem finansowym, kara pieniężna dla osoby zarządzającej może sięgać nawet 5 000 000 zł.
Przez osobę zarządzającą rozumie się kierującego przedsiębiorstwem, w szczególności osobę pełniącą funkcję kierowniczą lub wchodzącą w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy. Może to być zatem w szczególności:
- każdy z członków zarządu spółki,
- wspólnicy spółek jawnych,
- komplementariusze w spółkach komandytowych,
- osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą,
- likwidatorzy,
Środki finansowe pochodzące z kar pieniężnych, stanowić będą dochód budżetu państwa lub przychód Funduszu Edukacji Finansowej, w zależności od kategorii ukaranego podmiotu.