Bankowy tytuł egzekucyjny, któremu poddają się kredytobiorcy, jest sprzeczny z konstytucyjną zasadą równości – orzekł Trybunał Konstytucyjny, uchylając przepisy Prawa bankowego regulujące instytucję bankowych tytułów egzekucyjnych. Wyrok wejdzie w życie w sierpniu 2016 r.
Trybunał stwierdził, że uprawnienie wynikające z bankowego tytułu wykonawczego idą za daleko i stanowią nieuzasadnione uprzywilejowanie instytucji finansowej wobec klientów. "Bankowy tytuł egzekucyjny (BTE) stawia bank na pozycji sędziego we własnej sprawie, podczas gdy bank i klient powinni być równymi stronami stosunku prawnego" – ocenił Trybunał. Pozycję dłużnika przy wystawianiu bankowego tytułu egzekucyjnego TK ocenił jako bardzo słabą, bo przepisy prawa nie nakazują nawet bankowi powiadamiania klienta, że wystąpiono do sądu o bankowy tytuł egzekucyjny wobec niego, zaś klient – chcąc otrzymać kredyt – musi dobrowolnie wyrazić zgodę na poddanie się egzekucji, gdy nie będzie spłacał swych zobowiązań”. Co więcej – bank uzyskuje tytuł egzekucyjny z pominięciem merytorycznego rozpoznania sprawy. Bank nie musi nawet uprzedzić dłużnika, że występuje o taką klauzulę do sądu. Taki obowiązek nie wynika z żadnych przepisów prawnych. Dłużnik banku nie bierze udziału w postępowaniu klauzulowym, który tylko bada wniosek banku od strony formalnej – uznał Trybunał
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, bankowy tytuł egzekucyjny ma istotne znaczenie również dla uprzywilejowania banków jako wierzycieli w relacji z innymi podmiotami będącymi wierzycielami. Te inne podmioty, w konkurencji z bankami do majątku tej samej osoby jako dłużnika, nie mają praktycznie żadnych szans na zaspokojenie swoich roszczeń – dodał TK.
Pięcioosobowy skład TK uznał, że dwa przepisy – art. 96 ust. 1 i 97 ust. 1 Prawa bankowego dotyczące bankowego tytułu egzekucyjnego naruszają zasadę równości. TK nie uchylił całego BTE i odroczył wejście w życie wyroku aby zapobiec „chaosowi w obrocie bankowym”.
Sejm ma czas do 1 sierpnia 2016 r. na uchwalenie nowych przepisów.