11 marca 2016 r. weszły w życie przepisy ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, wprowadzające istotne regulacje m.in. w zakresie kosztów kredytu konsumenckiego.

Na całkowity koszt kredytu konsumenckiego składają się odsetki, których maksymalna wielkość wynosi dwukrotność stopy referencyjnej NBP powiększonej o 3,5 proc. (obecnie jest to 10 proc.) oraz pozaodsetkowe koszty kredytu. W dotychczas zawieranych pożyczkach ich wartość nie była ograniczona, mogły więc wielokrotnie przewyższać naliczane odsetki. Celem tzw. ustawy antylichwiarskiej jest wyeliminowanie nieuczciwych praktyk stosowanych przez firmy udzielające kredytów i pożyczek konsumenckich, polegających m.in. na pobieraniu nadmiernych, nieuzasadnionych opłat związanych z udzieleniem i obsługą pożyczek.

Ustawa wprowadza m.in. maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego – 25% całkowitej kwoty kredytu i 30%. tej kwoty w stosunku rocznym. Pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu. Oznacza to, że dla konsumentów, którzy zawrą umowę po 11 marca 2016 r., maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu będzie równała się sumie 25% całkowitej kwoty kredytu i 30 proc. kwoty zmiennej, uzależnionej od okresu, na jaki zaciągnięta zostanie pożyczka. Wszystkie pozaodsetkowe opłaty nie mogą zaś przekroczyć 100%. całkowitej kwoty kredytu. Warto dodać, iż w myśl ustawy pozaodsetkowe koszty kredytu to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek. Nowe przepisy nakładają także na przedsiębiorców obowiązek zwrotu konsumentowi wszelkich opłat w przypadku niewypłacenia kredytu. W przypadku naruszenia przez kredytodawcę limitów: kosztów pozaodsetkowych oraz opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu i odsetek za opóźnienia, konsument będzie miał możliwość zwrotu kredytu bez odsetek i innych kosztów kredytu. Oznacza to, że skorzysta on z tzw. kredytu darmowego.

Poza powyższymi limitami, ustawa nałożyła także na pożyczkodawcę obowiązek informowania konsumenta m.in. o całkowitej kwocie do zapłaty, rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania (RRSO) i terminach spłaty. Informacje te mają być przekazane na formularzu, którego wzór określa ustawa.

Powyższa ustawa określa także wymogi, jakie musi spełnić sam przedsiębiorca udzielający pożyczek. Przepisy wprowadzające kary za prowadzenie działalności niespełniającej nowych wymogów wejdą w życie 11 kwietnia 2016 r.